Ποιά είναι η κατάσταση στο ηλεκτρονικό επιχειρείν στην Ελλάδα, στα τέλη του 2017; Τα αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας ηλεκτρονικού εμπορίου του ELTRUN δίνουν μια ιδιαίτερα σαφή εικόνα της πραγματικότητας και των τάσεων της αγοράς.
Στην έρευνα, που διεξήχθη τον Οκτώβριο-Νοέμβριο 2017 με την επιστημονική ευθύνη του καθηγητή Γεωργίου Δουκίδη, συμμετείχαν 1300 online αγοραστές και τα λεπτομερή αποτελέσματα της ανακοινώθηκαν πριν λίγες μέρες στο 13ο eBusiness Forum που οργάνωσε το ΕΙΠ/ΕΕΔΕ και το ELTRUN/ΟΠΑ την Πέμπτη 7/12/2017. Παρακάτω αναφέρονται περιληπτικά τα κύρια ευρήματα της έρευνας.
Σημαντική αύξηση το ηλεκτρονικών αγορών το 2017
Το 2017 περίπου 3,5 εκατομμύρια Έλληνες υπολογίζεται ότι αγόρασαν μέσω διαδικτύου προϊόντα και υπηρεσίες συνολικής αξίας 4,5-5 δις € από 4 δις € που ήταν οι συναλλαγές το 2016. Στην Ελλάδα πλέον λειτουργούν περίπου 7000 επιχειρήσεις με ψηφιακό κανάλι πωλήσεων από όπου οι Έλληνες καταναλωτές αγοράζουν το 75% των online αγορών τους.
Παρότι η μέση αξία και ο αριθμός online αγορών δεν μεταβλήθηκε το 2017 σε σχέση με το 2016, η αύξηση προέρχεται από τρεις παράγοντες.
Πρώτο, προστέθηκαν νέοι αγοραστές αφού 2 στους 10 ξεκίνησαν τις διαδικτυακές αγορές τους το 2017 που σχετίζεται με την σχετική αυξητική τάση που ξεκίνησε απο τα capital controls αλλά και την μεγάλη πλέον γκάμα Ελληνικών ηλεκτρονικών καταστημάτων με ολοκληρωμένες υπηρεσίες και σωστή εξυπηρέτηση.
Δεύτερο, αυξήθηκαν τα ποσοστά,των ώριμων online αγοραστών αφού πλέον το 31% πραγματοποιούν μία στις δύο συνολικές αγορές τους μέσω διαδικτύου (από 29% το 2016 και 25% το 2015).
Τρίτο, 7 στους 10 online καταναλωτές πραγματοποιούν πάνω από το 80% των online αγορών τους σε Ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα (από 6 στους 10 το 2016 και 5 στους 10 το 2015). Αυτή η τάση ανάμενεται να συνεχισθεί και το 2018 αφού 38% δήλωσαν οτι θα αυξήσουν την συνολική αξία των online αγορών τους σε σχέση με το 2017 ενώ μόλις 20% δήλωσαν οτι θα την μειώσουν.
Αμετάβλητες οι 10 κορυφαίες κατηγορίες αγορών.
Δεν υπάρχουν αλλαγές στην κατάταξη των κορυφαίων κατηγοριών online αγορών (τα ποσοστά δείχνουν τα ποσοστά των συμμετεχόντων που έκαναν τουλαχιστον μία online αγορά απο την συγκεκριμένη κατηγορία το δεκάμηνο 2017) σε σχέση με το 2016 και είναι:
- ταξιδιωτικές υπηρεσιες (83%),
- διαμονή σε καταλύματα (72%)
- εξαρτήματα και περιφερειακός εξοπλισμός (67%)
- εισιτήρια σε εκδηλώσεις (66%)
- ένδυση/υπόδηση (61%)
- παραγγελία έτοιμου φαγητού (59%)
- βιβλία (49%)
- ηλεκτρονικές συσκευές (47%)
- προιόντα προσωπικής φροντίδας (45%)
- βιταμίνες/συμπληρώματα διατροφής (41%).
Οι τρεις κατηγορίες όπου ξοδεύθηκαν τα περισσότερα χρήματα είναι: ταξιδιωτικές υπηρεσίες, καταλύματα και εισιτήρια.
Οι κατηγορίες όπου πραγματοποιήθηκαν οι περισσότερες παραγγελίες είναι: εισιτήρια, έτοιμο φαγητό και ταξιδιωτικές υπηρεσίες.
Οι κατηγορίες με την μεγαλύτερη αύξηση online αγορών είναι: έτοιμο φαγητό, εισιτήρια και βιταμίνες/συμπληρώματα διατροφής.
Υπερέχουν πλέον οι κάρτες στον τρόπο πληρωμής.
Για πρώτη φορά καταγράφεται μια ανατροπή στον τρόπο πληρωμών αφού στην πρώτη θέση είναι πλέον οι χρεωστικές κάρτες (τις χρησιμοποιούν το 64% των online αγοραστών), στην δεύτερη θέση -από την πρώτη- είναι η αντικαταβολή (57%) και στην τρίτη οι πιστωτικές κάρτες (42%).
Αυτό σχετίζεται με τα μέτρα προώθησης της χρήσης του πλαστικού χρήματος αλλά και την φυσιολογική εξέλιξη στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών τάσεων όπου μέχρι και πέρισυ η χώρα μας ηταν ειδική περίπτωση με τα υψηλά ποσοστά χρήσης της αντικαταβολής.
Για πρώτη φορά επίσης εμφανίζεται το ψηφιακό πορτοφόλι με 17% (λόγω και των σχετικών πλέον προϊόντων από τις τράπεζες και τα ιδρύματα ηλεκτρονικών πληρωμών) και το PayPal με 9%.
Σοβαρή πολυκαναλική συμπεριφορά από τους online αγοραστές
Αυτή η τάση που καταγράφηκε το 2016 συνεχίζεται και το 2017 με μεγαλύτερη ένταση. Οι Έλληνες online αγοραστές κάνουν το 50% των συνολικών φυσικών τους αγορών αφού ψάχνουν πρώτα online στις μηχανές αναζήτησης ή/και στις υπηρεσίες σύγκρισης τιμών. Αυτό δικαιολογεί τα σημαντικά ποσά που ξοδεύουν τα brands στην ψηφιακή προώθηση με στόχο την προσέλκυση τους στο φυσικό δίκτυο.
Ταυτόχρονα οι Έλληνες online καταναλωτές κάνουν το 20% των online αγορών τους αφού έχουν επισκεφθεί πρώτα το φυσικό κατάστημα. Το φαινόμενο αυτό (λέγεται show-rooming) είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό και δικαιολογεί την εμφάνιση το 2017 σε μεγάλες φυσικές αλυσίδες πρωτοβουλιών αναβάθμισης της εμπειρίας του καταναλωτών στα καταστήματα μέσω ψηφιακών τεχνολογιών και mobile εφαρμογών.
Στο κυνήγι των προσφορών και χαμηλών τιμών.
Ο κύριος λόγος για τις online αγορές είναι οι χαμηλές τιμές και προσφορές αφού οι καταναλωτές ανέφεραν την εύρεση καλύτερων τιμών (75%), την άμεση σύγκριση προϊόντων -κυρίως τιμή και χαρακτηριστικά- (52%) και την ευκολία στην εύρεση νέων προσφορών (41%).
Αυτό βέβαια έχει ως αποτέλεσμα την χαμηλή εμπιστοσύνη (loyalty) αφού το 65% των online αγοραστών δηλώνουν ότι το 50% των αγορών τους πραγματοποιήθηκε σε eshop που επισκέφθηκαν μόνο μία φορά στον χρόνο.
Οι δεύτερος λόγος αφορά την προϊοντική γκάμα αφού ανέφεραν την εύρεση προϊόντων που δεν υπάρχουν σε φυσικά καταστήματα (47%), την ύπαρξη μεγαλύτερης ποικιλίας προϊόντων (38%) και την ευκολία στην εύρεση προϊόντων από το εξωτερικό (37%). Όσον αφορά τους κύριους παράγοντες που επηρεάζουν την εμπιστοσύνη τους και τους κερδίζουν ως πελάτες για συγκεκριμένο ηλεκτρονικό κατάστημα, περιλαμβάνουν τον ασφαλή τρόπο πληρωμής μέσω γνωστού φορέα (46%), τις χαμηλές τιμές και προσφορές (42%), την ταχύτητα και ευκολία στην πλοήγηση (37%), τους ξεκάθαρους όρους χρήσης (35%), τις καλές κριτικές σε blogs/forums κλπ (32%), την ευχρηστία του site (29%) και την σωστή εξυπηρέτηση (27%).
Καθολική η χρήση του κινητού (mobile commerce)
Οι online αγοραστές χρησιμοποιούν καθολικά (98%) το κινητό για είσοδο στο διαδίκτυο και σαν βασική συσκευή για τις εμπορικές ψηφιακές συναλλαγές τους, όπως χρήση εφαρμογών για αναζήτηση προσφορών (93%), αναζήτησή τιμών ενώ βρίσκονται στο φυσικό κατάστημα (65%), χρήση mobile εφαρμογών των εταιριών (34%) και ηλεκτρονική τραπεζική (21%).
